Spożywanie pokarmów bogatych w cynk jest ważne dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Niedobór cynku może, bowiem prowadzić do problemów z cerą, wypadaniem włosów czy regeneracją organizmu. Wydawać, by się mogło, że istnieje niewiele produktów bogatych w cynk. Jednak wbrew pozorom, cynk w jedzeniu znajdziemy w różnorodnych produktach, choć najczęściej jego ilość nie jest zbyt duża.
Cynk w jedzeniu: Właściwości cynku
Pokarmy bogate w cynk powinny być stałym elementem zbilansowanej diety, ponieważ cynk jest składnikiem lub aktywatorem wielu enzymów, mających kluczowe znaczenie dla funkcjonowania organizmu człowieka. Cynk przede wszystkim wpływa na syntezę RNA i DNA oraz hormonów. Jednocześnie bierze czynny udział w przemianie węglowodanów, białek i tłuszczy. Jest, zatem potrzebny do prawidłowego rozwoju i wzrostu, a także poprawnego przebiegu procesów fizjologicznych.
Przyswajany cynk w jedzeniu ma wpływ na działanie układu nerwowego, krwionośnego, kostnego i odpornościowego. Prawidłowa dawka cynku w organizmie pomaga chronić przed rozwojem chorób neurologicznych, jak schizofrenia, chorób układu krwionośnego oraz wzmacnia działanie układu immunologicznego. W efekcie jesteśmy mniej podatni na przeziębienia. Poza tym, cynk wpływa na funkcjonowanie trzustki, zapewniając właściwy poziom insuliny.
Oprócz tego cynk poprawia kondycję skóry, włosów i paznokci. Pomaga niwelować zmiany trądzikowe, przyspiesza gojenie ran i zmniejsza widoczność blizn, a także wyrównuje koloryt. Cynk, będący antyoksydantem spowalnia także proces starzenia. W przypadku kobiet spożywanie cynku w jedzeniu jest ważne dla prawidłowego cyklu miesiączkowego, zaś w przypadku mężczyzn dla procesu spermatogenezy. Cynk poprawia także pracę mózgu, dzięki czemu polepsza pamięć, koncentrację i przeciwdziała demencji.
Cynk: Gdzie występuje w jedzeniu?
Zastanawiając się, gdzie w jedzeniu występuje cynk należy mieć na uwadze, że jego głównym źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego. To właśnie w nich będą zawarte jego największe dawki. Wynika to z tego, że takie produkty nie zawierają substancji tworzących w połączeniu z cynkiem związków utrudniających jego wchłanianie. Do substancji ograniczających wchłanianie cynku w organizmie zalicza się przede wszystkim szczawiany ( zawarte m.in. w szpinaku, szczawiu, herbacie, kakao czy rabarbarze) oraz fityniany ( obecne w zbożach, bakaliach i roślinach strączkowych). Poza tym, wapń, niektóre frakcje błonnika pokarmowego, miedź czy żelazo niehemowe (roślinne) mogą wpływać na gorszą przyswajalność cynku.
Warto wiedzieć, gdzie w jedzeniu występuje cynku, by wprowadzać odpowiednie produkty do swojej diety. W ten sposób zwiększymy dawkę cynku przyswajaną z pożywienia. Cynk znajdziemy m.in. w:
- Ostrygach;
- Mięsie;
- Wątróbce;
- Serach żółtych;
- Kaszy gryczanej;
- Krabach;
- Jajach;
- Ryżu;
- Nasionach słonecznika;
- Pestkach dyni;
Sama wiedza, w jakim jedzeniu jest cynk czasami nie wystarcza. Warto pamiętać także, że cynk lepiej przyswajany jest z produktów zawierających białko zwierzęce. Najszybciej i w największej ilości wchłania się, gdy połączymy produkty odzwierzęce bogate w cynk z kwasem cytrynowym.
Cynk w jedzeniu: Dla kogo jest najważniejszy?
Zawartość cynku w jedzeniu jest ważna szczególnie w przypadku grup narażonych na niedobory tego pierwiastka. W pierwszej kolejności będą to osoby z zaburzeniami wchłaniania. U nich poszczególne pierwiastki i wartości odżywcze z pokarmów są przyswajane w mniejszych ilościach i trudniej, więc muszą one przyjmować ich zwiększoną dawkę dla optymalnego poziomu w organizmie. Kolejną grupą narażoną na niedobory cynku będą osoby z chorymi nerkami oraz wątrobą. Na zbyt niską ilość cynku w organizmie mogą narzekać także kobiety stosujące antykoncepcję hormonalną, sportowcy, osoby z problemem alkoholowym, jak również osoby na restrykcyjnych dietach. W ich przypadku ważne jest, by wiedzieli, w jakim jedzeniu jest cynk, ale także by suplementowali go zgodnie z zaleceniami lekarza.
Zobacz również: